CIEKAWOSTKI O KOMPOZYTORZE

Czy wiesz, ?e:

- Nie znamy dok?adnej daty narodzin Beethovena. W akcie urodzenia umieszczono bowiem tylko dat? i miejsce chrztu: 27 grudnia 1770, Bonn.

- By? „ostatnim z klasyków wiede?skich” i prekursorem romantyzmu. Stworzy? dziewi?? symfonii, które wywar?y ogromny wp?yw na rozwój tego gatunku w XIX wieku. Jako pierwszy napisa? symfoni? programow? (VI Symfonia F-dur op. 68 „Pastoralna”) i wokalno-instrumentaln? (IX Symfonia d-moll op. 125).

- Widmo wielkiej dziewi?tki wisia?o nad kompozytorami XIX wieku, z których ?aden nie przekroczy? tej magicznej cyfry. Brucknerowi i Mahlerowi uda?o si? rozpocz?? dziesi?t?, których jednak nie zd??yli uko?czy?. Z?owró?bne fatum pokona? dopiero Dymitr Szostakowicz (1906-1975), tworz?c pi?tna?cie symfonii.

- Ludwig ca?e ?ycie marzy?, by napisa? oper?. W ko?cu na zamówienie Petera Freiherra von Brauna stworzy? jedyne dzie?o reprezentuj?ce ten gatunek, zatytu?owane pierwotnie „Leonora”. Jednak krytycy nie pozostawili na operze „suchej nitki”. Beethoven podda? „Leonor?” powa?nemu recyklingowi i tak powsta?a opera „grozy i szcz??liwego zako?czenia” (Reetungsoper) pt.: „Fidelio”. Jej libretto opiera si? na autentycznych wydarzeniach z okresu Wielkiej Rewolucji Francuskiej: bohaterska kobieta przebrana za m??czyzn?, ratuje swojego m??a z wi?zienia jakobinów. Motyw tej opery by? przez dziesi?ciolecia sygna?em rozpoznawczym programów radiowych Deutsche Welle.

- Beethoven interesowa? si? literatur?, filozofi? i polityk?. By? wielkim zwolennikiem Napoleona, zadedykowa? mu nawet swoj? III Symfoni? Es-rur op. 55, s?ynn? „Eroic?”. Lecz gdy Bonaparte koronowa? si? na cesarza, mistrz z Bonn ? zagorza?y przeciwnik w?adzy absolutnej ? rozw?cieczony, cofn?? dedykacj?, a symfoni? opatrzy? uniwersalnymi s?owami: „Pami?ci wielkiego cz?owieka”.

- Beethoven zacz?? g?uchn?? wieku niespe?na trzydziestu lat. Gdy mia? 48 lat ?y? ju? w ca?kowitej ciszy. Prawdopodobn? przyczyn? g?uchoty kompozytora by? tyfus, na który kompozytor zachorowa?. Posiada? jednak s?uch absolutny dlatego potrafi? wyobrazi? sobie brzmienie w?asnych kompozycji.

- Fina? IX Symfonii, do s?ów poematu ,,Oda do rado?ci” Friedricha Schillera, to arcydzie?o wszech czasów, b?d?ce od 1985 roku hymnem Unii Europejskiej. Kiedy w 1982 roku wynaleziono p?yt? kompaktow? punkt odniesienia dla jej pojemno?ci stanowi? czas trwania Dziewi?tej czyli 80 minut. Powo?any wówczas w charakterze eksperta s?ynny dyrygent Herbert von Karajan stwierdzi?, ?e technika musi umo?liwi? przes?uchanie Dziewi?tej w ca?o?ci. Tak? pojemno?? winien mie? kr??ek CD.

- Beethoven nigdy si? nie o?eni?. Swój najpopularniejszy utwór „Für Elise” („Dla Elizy”) napisa? prawdopodobnie dla ?piewaczki operowej ? Elisabeth Rockel, któr? poprosi? o r?k?. Otrzyma? jednak „czarn? polewk?”. Jego przyjaciel Franz Gerhard Wegeler napisa?: ,,W Wiedniu, Beethoven zawsze by? uwik?any w ró?ne zwi?zki”. W prywatnych notatkach Ludwiga odnaleziono list do kobiety, któr? nazywa? „nie?mierteln? ukochan?”. Do dzi? nie wiadomo, kim by?a owa tajemnicza kobieta.

- „Sk?py, podejrzliwy i gwa?townego charakteru” – takie cechu mu przypisywano. Pr?dzej czy pó?niej obra?a? wszystkich, których spotka? na swojej drodze.

- Kompozytor by? wielkim koneserem kawy i wina. Mia? zabawny zwyczaj odliczania sze??dziesi?ciu ziaren kawy, z których przyrz?dzano dla niego aromatyczny napój. Na ?o?u ?mierci prawdopodobnie poprosi? o lampk? wy?mienitego wina. Nie wiemy, czy jego ostatnia pro?ba zosta?a spe?niona, gdy? zapas szlachetnego trunku dotar? do domu Beethovena ju? po jego ?mierci.

- Prawdopodobn? przyczyn? jego ?mierci by?a niewydolno?? nerek i w?troby. Zmar? 26 marca 1827 roku.

DR ANETA DERKOWSKA OPOWIADA O KOMPOZYTORZE:

odc.1